NE OLUR MEMEMİ ALMAYIN!

CBÜ Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Teoman COŞKUN
Meme kanseri nedir?
Meme kanseri memenin süt kanallarından köken alan, kadınlarda en sık görülen kötü huylu bir tümördür.

Meme kanserinin diğer kanserlerden farkı nedir?
Öncelikle yavaş ilerleyen bir kanserdir. Bir örnek vermek gerekirse, kanserin büyüyüp 1 cm boyuta ulaşıncaya kadar geçen süre ortalama 5 yıldır. Bu boyuttaki bir tümör erken evre meme kanseri sınıfına girer. Ayrıca meme organ olarak vücudun dışında yerleştiğinden muayene ve ultrason mamografi gibi yöntemlerle kolaylıkla erken dönemde yakalanabilir. Eğer meme kanseri erken safhada saptanırsa meme kaybedilmeden hastalık tamamen tedavi edilebilir.

Meme kanseri ne tür şikayetler yapar?
Meme kanserli hastaların doktora ilettiği en sık şikayet memede sertlik (kitle)dir. Her ne kadar memede ele gelen kitlelerin çok büyük bir kısmı iyi huylu olsa da, memede hissedilen her kitle mutlaka tam bir araştırmadan geçirilmeli ve tanısı konmalıdır. Meme kanseri nadiren ağrı yapar. Bunun dışında meme başında ya da cildinde çekilme, meme başından kanlı akıntı meme kanserinin habercisi olabilir.
Meme kanseri görülme olasılığını arttıran faktörler nelerdir?
Yaş ilerledikçe, özellikle 50 yaşından sonra, meme kanseri görüleme şansı artar. Sadece kadınlarda görülmez. Tüm meme kanserlerinin %1 i erkeklerde görülür. Yani kadın olmak başlı başına bir risk faktörüdür. İlk adet yaşı 12 den önce olanlarda 2 kat fazladır. Yine 55 yaşında menapoza girenlerde 45 yaşında girene göre 2 kat fazladır. Doğurmamışlarda 20 yaşından önce doğurmuşlara göre 2 kat fazladır ve şişmanlarda daha fazladır. Bu faktörler dışında sosyoekonomik düzeyi yüksek olanlarda ve akrabalarında meme kanseri olanlarda risk daha fazladır.
Meme kanserinin erken tanısı nasıl konmaktadır?
Bugün, meme kanseri konusunda belki de en iyi bildiğimiz nokta bu sorunun cevabıdır. Sorunun yanıtı basit, uygulaması kolaydır.
1.40 yaşından sonra her yıl bir genel cerrahi uzmanına muayene ol. Eğer ailede meme kanseri olan varsa kontrollere 35 yaşında itibaren başla.
2.Kendi kendine meme muayenesi yapmayı öğren ve hayat boyu her ay uygula.
3.40 yaşından sonra her yıl mutlaka meme ultrasonu ve mamografisi çektir.

Tedavide mutlaka memenin alınması gerekli midir?
10 yıl önce bu soruya “memenin tamamının alınması ve koltuk altı lenf bezlerinin temizlenmesi” diye yanıt vermekteydik. Bugün ise “tüm memeyi almadan sadece tümörün memeden çıkarılması ve eğer gerekiyorsa koltuk altı bezlerinin temizlenmesi” diye yanıt veriyoruz. Ancak bunu için bayanlarında yapması gereken bir şey var. Özellikle 40 yaş sonrasında düzenli olarak bir cerraha kontrole gitmek! Artık, düzenli kontroller ile memedeki kanser çok küçük boyutlarda yakalanabildiğinden memeden sadece tümörün çıkarılması ve radyoterapi verilmesi ile meme kanserini tedavi etmek mümkün. Küçük tümörlerde koltuk altına yayılım çok nadirdir. Bu nedenle tüm hastalarda koltuk altı lenf bezlerini ameliyatla temizlemek de gerekmemektedir. Koltuk altına tümörün yayılıp yayılmadığı “bekçi lenf düğümü incelemesi” ile anlaşılır. Eğer koltuk altına yayılım var ise bu bölgedeki lenf bezleri ameliyat ile temizlenir.

Meme kanseri ve meme hastalıkları için ayrıntılı bilgi almak isteyenlere önerileriniz?
Celal Bayar Meme Hastalıkları Çalışma Grubunun halkı bilgilendirmek için hazırladığı internet sitesinden (www.memekanserinedir.com) ayrıntılı ve resimli bilgilere ulaşabilirsiniz.