Sayfalar

31 Mart 2010 Çarşamba

CBÜTF Çocuk Hastalıkları ve Yenidoğan Uzmanı Doç.Dr.Nermin TANSUĞ Anne Sütü ve Beslenme Hakkında önemli bilgiler verdi:

Anne sütü hakkında bilgi verebilir misiniz?
Bebeklerin normal büyüme ve gelişmelerini sağlayacak en uygun besin anne sütüdür. Anne sütü, hem bebeğin hem de annenin sağlığı için gereklidir. Anne sütü bebeğin fizyolojik ve psikososyal gereksinimlerini tek başına 6 ay süre ile karşılayan, sadece besin özelliği olmayan, kan gibi canlı bir vasattır. Özellikle doğumdan sonra gelen daha koyu renk ve kıvamda olan ilk ağız sütü, bebeği mikroplardan koruyucu özellikte ve bebeğin ilk aşısıdır. Bu sütün besleyici değeri de daha yüksek olup, az miktarda olmasına rağmen bebeğin ilk günlerdeki gereksinimlerini karşılar.
Anne sütünün bebek ve anne sağlığı açısından sayılamayacak kadar çok yararları vardır. Her bebek için en iyi besin kendi anne sütüdür. Anne sütü bebeğin gereksinimlerine göre değişim gösterebilir. Örneğin erken doğan bebeklerin anne sütü zamanında doğum yapmış annelerin sütlerinden daha farklıdır. Erken doğan bebeklerin gereksinimleri daha fazla olduğu için içerdiği kalori, protein ve mineraler daha fazladır.
Anne sütünün emzirme sırasında bile içeriği farklılaşır. Emzirmenin sonuna doğru içerisindeki yağ oranı arttığından bebek doyarak memeyi bırakır. Bu yüzden anne sütü alan bebekler mama ile beslenenlere göre daha az kilolu olurlar.

Bebekler için ne gibi faydaları var?
Anne sütü ile beslenen bebeklerde ishal, orta kulak, solunum yolu enfeksiyonları, diş çürükleri, alerjik hastalıklar, kabızlık, karın ağrısı daha az görülmekte ve ölüm oranları daha düşük olmaktadır. Anne sütü ile beslenen bebeklerin beyin gelişimleri daha iyidir. Erişkin dönemde de bu bebekler çok kilolu olmamakta ve damar sertliği, şeker hastalığı, kanser daha az görülmektedir.

Anne sütü anne sağlığı için de önemli dediniz!
Evet! Emziren anneler de daha kolay kilo vermekte, meme ve yumurtalık kanserlerine daha az yakalanmaktadır. Aynı zamanda emziren annelerde demir eksikliği anemisi ve osteoporoz az görülmektedir.

Anne sütünü arttıran doğal yollar var mı?
Süt yapımını belirleyen en önemli faktör sık emzirme ve memelerin boşalmasıdır. Annenin bebeğini görmesi, dokunması, sesini duyması yine bu süt salınımının artmasına neden olur. Doğumdan sonra bebeğin çıplak olarak annenin göğsüne konması, bebeğin anne memesini emmesi ile hem anne ve bebek arasında duygusal bağın kurulması sağlanır, hem de sütün gelmesi kolaylaşır. Aynı zamanda bebek ilk ağız sütünü emerek sütten aldığı koruyucu faktörler ile mikroplara karşı korunmuş olur. Bebeğin emmeye başlaması ile yapılan uyarılarla süt yapımı artar. Bebek ne kadar çok emerse bir sonraki emzirmede o kadar fazla süt olur.

Doğru emzirmeyi tarif eder misiniz?
Biberon ile beslenen bebek, sadece biberon emziğini emer. Şekli farklı olduğundan anne memesini tutmak istemez. Bebek anne memesine tutulduğunda bu şekilde emmeye çalışır, memeyi kavrayamaz, anne memesinde çatlaklar oluşur. Çatlakların oluşmaması için bebeğin, anne memesinin koyu renkli kısmını ve altındaki meme dokusunu ağız içine alması gerekir. Bebeğin dili önde alttan memeyi sarmalamalıdır.

Yenidoğan bebekler ne sıklıkta emzirilmeli?
Emzirme bebek istedikçe, gece gündüz sık aralıklarla yapılmalıdır. Yenidoğan bebekler genellikle 8-10 öğün emmek isterler. Öğün sayısı daha sonra giderek azalır. Sık emzirme bol süt gelmesini sağladığı gibi, göğüslerin şişmesini ve acımasını da önler.
Annenin emzirmesi için bebeğin ağlamaya başlaması beklenmez. Anne bebeğin aramasından emmek istediğini anlayabilir. Genellikle anneler, bebekleri ağladığında sütlerinin yetersiz olduğu kuşkusuna kapılırlar. Unutmayalım ki annelerin %99’unun sütleri iki bebeğe yetecek kadar fazladır.

Bebeğin ağlaması aç olduğunu mu gösterir?
Annelerin sütlerinin yetersiz olduğunu düşünmesine bir sebep de bebeklerinin aşırı ağlaması ve huzursuz olmasıdır. Oysa bebekler ilk 3 ayda gaz sancısı nedeniyle sıklıkla ağlarlar. Bu durumda, emzirme sonunda bebeğin yüzü omuza gelecek şekilde dik tutularak sırtına yapılan hafif masajla gaz çıkartmalarına yardım edilebilir. Bebekler büyümenin hızlandığı 3, 6, 8. haftalarda daha sık emmek isterler. Bu dönemlerde bebekler daha çok ağlayarak açlıklarını belli edebilirler.

Peki hangi hastalıklarda emzirmeye ara verilmeli?
Anne sütünün verilemediği durumlar çok nadirdir. Birçok hasta anne bebeğini emzirebilir. Üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren anneler ağız ve burunlarını maske ile koruyarak bebeğini emzirebilir. İshal durumlarında da rahatlıkla emzirmeye devam edebilirler. Ancak bulaşı önlemek için el yıkamak önemlidir. Verem tedavisi gören ve balgamında mikrop olmayan, hepatit B ve C enfeksiyonu olan anneler bebeklerini emzirebilir. Psikoz ve ağır depresyondaki annelerin gözlem altında emzirmesi uygundur. Gebelik ve mensturasyon sırasında da emzirebilir.
Hastalıklar sırasında kullanılan birçok ilacın da anne sütüne geçişi çok azdır. Sık olarak kullanılan çoğu antibiyotiklerin ve ağrı kesicilerin bebeğe zararı yoktur. Ancak, hekime danışılmadan ilaç kullanılmaması gerekmektedir.

Çay ve kahve içmeleri sakıncalı mı?
Çay ve kahve fazla alındığında bebeklerde aşırı hareketlilik ve uyku düzeninde bozukluklar görülmektedir. Bitki çaylarından papatya, zencefil, yeşil çay, kuşburnu, ahududu güvenle kullanılabilir. Alkol ve olumsuz etkileri olduğundan emziren annelerin bunları kullanmaması önerilir.
Hipokrat’ın “Yiyeceğiniz ilacınız, ilacınız yiyeceğiniz olsun” sözünü unutmayalım. Bebeğimiz için en uygun besin, aynı zamanda ilacı olan anne sütüdür.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder