Sayfalar

28 Şubat 2010 Pazar

Prof.Dr.S.Sami İLKER sağlık editörümüz Doç.Dr.Talha MÜEZZİNOĞLU'nun "ŞAŞILIK" ile ilgili sorularını yanıtlıyor:

Şaşılıkta çift görme olur mu?
Gözü hareket ettiren kasların kendinde, sinirlerinde veya kas-sinir birleşme kavşaklarındaki iletim bozukluklarında çift görme olur. Ancak bu yetişkinlerde sonradan oluşan şaşılıklarda ciddi olarak hissedilir. Şeker hastalığı, yüksek tansiyon, tiroid (guatr) hastalığı ve miyastenya graves gibi hastalıklarda olabilir. Ayrıca beyin içinde kanama veya kitle gibi hastalık hallerinde de felce bağlı şaşılık olabilir.

Erişkinlerde şaşılık sonucu çift görme olabiliyor. Çocuklarda da çift görme olur mu?
Çocukluk döneminde beyin çift görmenin sıkıntısını hızla düzeltecek mekanizmaları derhal kullanır. Bundan dolayı, kayan gözün merkezi kısmından beyne gelen görüntü beyin tarafında silinme işlemi yapıldığı için, kişinin rahatsız olacağı çift görme hissedilmez.

Önemli başka bir hastalığın belirtisi olabilir mi?
Çocukluk döneminde bir gözün görmemesi veya görmesini kaybetmesi halinde göz içe kayar. Yetişkinlerde ise bir göz görmesini herhangi bir sebeple kaybederse, iki gözün beyin tarafında müşterek hareketlerini sağlayan merkezin uyarılamaması dolayısıyla 3-5 yıl gibi bir zaman içinde o göz dışa kayar. Çocuklarda özellikle içe kaymanın varlığı halinde, çocukta hipermetropi gibi gözlük gerektiren bir göz kusuru olabileceği gibi, çocukluk dönemi göz içi tümörleri gibi ciddi sebepler kaymaya yol açmış olabilir.

Çocuklarda kayma var mı, yok mu nasıl anlaşılır?
Çocuk siması ile yetişkin siması arasındaki en önemli farkı burun oluşturur. Çocuklarda burun küçük, burun kökü yassı ve gözün iç köşeleri arasında mesafe daha aralıklı, bazen üst kapak kıvrımları daha belirgindir. Bu sebeple, çocuk özellikle yana veya önüne baktığında gözlerde içe kayma var gibi olur. Kaymanın olup olmadığında emin olmak için, elimize alacağımız bir lambayı çocuğun gözlerine 30-40 cm.den tuttuğumuzda, ışığın korneadan (gözün önündeki saydam kısım) yansıyan pırıltının göz bebeğinin ortasında olması halinde şaşılık yok demektir. Bu durum sık görülen, anne baba ve yakınları tedirgin eden bir durum olup, biz bu duruma “yalancı şaşılık” adını veriyoruz.

Şaşılık şüphesi halinde ne yapmalıyız?
Eğer şaşılık konusunda yine de bir şüpheniz varsa, önce bir aile hekimi veya pratisyen hekim tarafından çocuk görülmeli, o gerekli görür ise bir göz hekimine başvurulmalıdır. Zaten, çocuklarımızın hiçbir göz hastalığı olmasa bile 1., 3. ve 5. yaşlarında birer kere göz hekimi tarafından muayene edilmeleri tavsiye edilir. Çocukluk döneminde yapılacak muayeneler, gizli kaymaların, kırma kusurlarının, ailelerin fark edemediği küçük açılı kaymaların teşhisi ve erken tedavisi açısından çok önemlidir. Şaşılıkta genetik geçişin rolü vardır. Ailesinde şaşılık olanlarda görülme ihtimali daha fazladır. Erken doğumlar, havale geçirilmesi, kazalar da ihtimali arttıran faktörlerdir.

Okul taramaları önemli mi?
Çok önemlidir. Ancak okul taramaları ilköğretim döneminde değil, “anaokulu veya yuva” döneminde olmalıdır. Çünkü kayma ile beraber, varsa tembelliğin farkedilmesi halinde iyi gören göze verilecek kapama tedavileri ile az gören gözün görmesi geliştirilebilir. Bunun için sınır 7 yaştır. Bu yaştan sonra tembellik farkedilse bile tedavi zamanı geçmiş olacağından, ömür boyu o göz az görecek demektir. O halde yapılacak muayene ile kaymaya bağlı tembelliğin olup olmadığı, kaymanın gözlüklerle düzeltilip düzeltilemediği takipler ile anlaşılır.

Şaşılık düzelir mi?
Elbette düzelir. Ancak şaşılığın pek çok türünün olduğunu, her birinin farklı özellik ve tedavilerinin olduğunu hatırlatmak isterim. Bir kere aile çocuğun en az 7 veya 8 yaşına kadar devamlı takip edileceğini bilmesi gerekir. Bu sebeple sabırlı olunmalı, hekimine güvenip takiplere düzenli gidilmeli, tavsiyelerine uyulmalıdır. Şaşılıkların bazıları gözlükle düzelir. Bunlara ameliyat gerekmez. Gözlüğünü taktığı sürece kayma olmaz, takmaz ise kayar. Gözlükle kısmen düzeliyorsa, kalan kısmı kadar kaymaya ameliyat uygulanır. Gözlükle hiç düzelmiyorsa, ameliyattan başka seçenek yoktur. Tedavi edilmeyen kaymalar estetik açıdan rahatsız edici olduğu kadar, kayan gözde tembellik gelişebileceği için o gözde hem görme gelişmez veya geriler, hem de derinlik hissi (üç boyutlu görme) azalır. Şaşılıkta tembellik 7 yaşa kadar tedavi edilmelidir. Çünkü bu yaşlardan sonra ne yazık ki tedavilerde cevap alınamamaktadır. Cerrahi tedavi gerekiyorsa, tedavi okul dönemine bırakılmamalıdır. Çünkü çocuklarda soyut kavramlar, acıma duyguları tam gelişmediği için, bu çocuklara karşı arkadaşları anlayışlı olmazlar. Bu hal ise gözü kayan çocuğu duygusal olarak yaralar.

Şaşılıkla ilgili Celal Bayar Üniversitesi hastanesinin durumu nedir?
Üniversite hastanemizin pek çok birimi gibi göz hastalıkları birimi de en ileri teknolojilere sahip, üç profesör ve iki yardımcı doçentiyle gayet iyi düzeyde eğitim ve araştırmalar yapmaktayız. Manisa ve çevre illerden gelen insanlarımıza hizmet vermekteyiz. Özellikle Şubat 2010 içinde yeni bina 6. kattaki yeni yerine taşınmasını tamamladıktan sonra, sıkışıklıktan kurtulmuş, özel hasta odaları ve özel birim odalarıyla vatandaşlarımıza ve hatta yurt dışından gelecek hastalara gayet albenili ortamlarda güzel hizmetler verecektir. Şimdiye kadar bina sıkıntısından dolayı bir ölçüde sağlayamadığımız hasta memnuniyetini sağlayacağımızı düşünüyorum. Şaşılık başta olmak üzere, göz hastalıklarının teşhis ve tedavilerinde oldukça tecrübeliyiz. Yenilikleri takip ediyor, kendimizi ve öğrencilerimizi iyi yetiştirmenin samimi gayreti içindeyiz.

Söyleşimize katıldığınız için çok teşekkür ederim.
Ben de Manisalılara seslenme imkanı verdiğiniz için size ve gazete yöneticilerine teşekkür ederim.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder